Yangınların Ekolojik ve Ekonomik Etkileri
Yangınlar, son günlerde İzmir’i etkisi altına almış ve bölgedeki ekosistem üzerinde derin yaralar açmıştır. Özellikle Seferihisar ve Menderes bölgeleri, büyük oranda etkilenen alanlar arasında yer almaktadır. İzmir Planlama Ajansı (İZPA) yetkilileri, bu yangınların ciddi habitat kayıplarına sebep olduğunu ve bölgeye özgü birçok türün yok olduğunu belirtmektedir. Yangın nedeniyle yaklaşık 50 bin küçükbaş hayvan, doğal beslenme alanlarını kaybetmiştir. Yangınlar, 10 bin hektarlık alanı küle çevirerek tarım, ormancılık ve mera alanlarına büyük zarar vermiştir.
Seferihisar ve Menderes’te meydana gelen yangınlar, toplamda 14 bin futbol sahası büyüklüğünde bir alanı etkilemiş ve hem ekolojik hem de ekonomik yıkıma neden olmuştur. İZPA yetkilileri, yukarıda bahsedilen bölgelerde yaşamın tekrar normale dönmesi için sosyal ve ekolojik onarım çalışmalarının hızla başlamasının şart olduğunu vurgulamaktadır.
Doğal Alanların Kayıpları
İZPA Genel Müdür Vekili Aykut Uçar, yangınların İzmir kent merkezine yakın, kırlık ve şehirleşme karışımının olduğu alanlarda meydana geldiğini belirtmiştir. Orhanlı Mahallesi'nin kuzey ve kuzeydoğusundaki büyük yangınlar hatırlatılarak, mevcut yangınla birlikte bölgedeki doğal alanların neredeyse tamamının yok olduğu ifade edilmiştir. Bu alanların ekosistem açısından kıymetli olduğu ve kaybının hem ekolojik hem de ekonomik boyutta büyük bir sarsıntı yarattığı dile getirilmiştir.
Yangınlar, sadece ormanları değil, tarım alanlarını da etkileyerek, Karakoç ve Orhanlı dereleri çevresindeki ekolojik ünitelerin batı ve doğu yamaçlarını da sarhoş etmiştir. Bu bölgedeki hurma zeytini gibi özel tarım ürünleri zarar görmüş, arıcılık ve bağcılık faaliyetleri de olumsuz etkilenmiştir. Özellikle küçükbaş hayvancılık yapılan arazilerde, doğal otlatma alanlarının yangınlar nedeniyle kaybolduğu tahmin edilmektedir. Bu durum, bölgedeki hayvancılık açısından ciddi ekonomik kayıplara davetiye çıkarmaktadır.
Onarım Çalışmaları ve Yerel Yönetimlerin Rolü
Uçar, hurma zeytin, meyve ve sebzelerin yanı sıra bu alanlarda yaşayan köylülerin derleyicilik faaliyetlerinde de kayıplar yaşanacağını söylüyor. Yangın sonrası hızlı bir onarım sürecinin başlatılması ihtiyacının altını çizen Uçar, yerel yönetimlerin bu konuda sunduğu desteklerin önemine vurgu yapmıştır. İzmir Büyükşehir Belediyesi, yangınlar sonrası barınma, gıda ve tarım ihtiyaçları konusunda gereken desteği sağlamaktadır.
Yangın İstatistikleri ve İnsan Kaynaklı Nedenler
İZPA Bilim Kurulu Üyesi Dr. Ufuk Özkan, doğal afetleri önlemenin her zaman zarar telafi etmekten daha ekonomik olduğunu vurgulamıştır. Türkiye’de ormanların sayısının artan insan baskısı ve şehirlerin genişlemesi nedeniyle azaldığına dikkat çekilmiş, bu durumun yangınlardan kaynaklanan zararın artmasında ciddi bir etken olduğu belirtilmiştir. 1 Haziran ile 1 Temmuz tarihleri arasında çıkan yaklaşık 1600 yangının yüzde 40’ı ormanlık alanlarda meydana gelirken, geri kalan yüzde 60’ı ise ormanlar ve şehirlerin kesişim noktalarında gerçekleşmiştir.
Özkan, orman yangınlarının yüzde 87’sinin insan kaynaklı olduğunu belirterek, bu durumu önlemek için tüm bireylerin sorumluluk alması gerektiğini ifade etmiştir. Yerel halkın, kamu kurumlarıyla kurduğu iletişimin kritik önem taşıdığına dikkat çekmiştir. Ayrıca, vatandaşların da alışkanlıklarını değiştirerek daha dikkatli ve özenli olmaları gerektiği konusunda uyarıda bulunmuştur.
Özkan, afetlerin sadece yönetenleri değil, etkilenenleri de kapsadığını vurgulayarak, herkesin ortak değerler etrafında birleşmesi gerektiğini söylemiştir. Yangınların çoğunun ihmal nedeniyle çıktığına dikkat çeken Özkan, bu bağlamda daha dikkatli davranmak gerektiğinin altını çizmektedir. Yangınlarla mücadele eden ekipler için kolaylıklar dilemiştir.
