Türkiye'de su ürünleri sektörü, son 5 yılda ihracatını iki katına çıkararak 1 milyar 10 milyon dolardan 2 milyar 20 milyon dolara yükseldi. Bu süreçte levrek, çipura ve Türk somonu ihracatı önemli katkılarda bulundu. Türkiye'nin toplam ihracatı da, aynı dönemde yüzde 58'lik bir artış göstererek 166 milyar dolardan 262 milyar dolara ulaştı. Su ürünleri sektörü, Türkiye’nin ihracat artış hızını iki katına çıkararak dikkat çekti.
2002 yılında Türkiye'de 1.245 olan su ürünleri yetiştiricilik tesisi sayısı, 2024 yılı sonunda yüzde 94 artışla 2.427'ye yükselebilir. Bu yükseliş, üretim kapasitesine de yansımış durumda; 2002 yılında 50 bin ton olan yetiştiricilik kapasitesi, 2024 yılı sonunda 850 bin tona ulaşması bekleniyor. Bu üretim artışı, ihracatta da ciddi bir sıçrama sağladı.
Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Başkanı Sinan Kızıltaş, Türk su ürünlerinin dünyanın prestijli restoranlarında sıklıkla tercih edildiğini belirtti. Türk su ürünlerinin her yerde büyük beğeniyle tüketildiğini ifade ederek, bu alanda AR-GE çalışmalarına ağırlık verildiğini vurguladı. Özelikle Türk somonu türünde önemli gelişmeler kaydedildiği, 2019 yılında 29 milyon dolar olan ihracatın 2024 yılında 498 milyon dolara ulaşmasının beklendiği belirtildi.
Levrek ihracatı 331 milyon dolardan 570 milyon dolara, çipura ihracatı ise 286 milyon dolardan 508 milyon dolara çıktığı kaydedildi. Bu süreçte Türk somonu, su ürünleri ihracatındaki artışın en önemli itici gücü oldu. Kızıltaş, "Bu üç türümüz ihracatımızdaki büyük artıştaki ana destekçiler" diye ekledi.
Türk su ürünleri sektörünün pazar çeşitliliğine de değinen Kızıltaş, sürdürülebilir yetiştiriciliğin hızla arttığını ve ileri teknolojiye dayalı akuakültür tesislerinin yaygınlaştığını belirtti. Türkiye'nin balıkçılık filosunun oldukça gelişmiş seviyelere geldiğini, geleneksel kıyı balıkçılığı yapan teknelerden açık deniz avcılığına uygun büyük ölçekli gemilere kadar geniş bir yelpazede araçlar bulunduğunu ifade etti. Özellikle büyük ölçekli gemilerin, gelişmiş teknolojilerle donatıldığı ve balıkçılığı daha verimli ve sürdürülebilir hale getirdiği aktarıldı.
Türk su ürünleri sektörünün en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkelere bakıldığında, Rusya Federasyonu 435 milyon dolarlık talep ile ilk sırada yer alıyor. İtalya, 239 milyon dolarlık Türk su ürünleri ithalatı ile ikinci sırada bulunurken, Hollanda 170 milyon dolarlık talep ile üçüncü oldu. Yunanistan, Türkiye'nin en büyük dördüncü ihraç pazarı olarak 164 milyon dolarlık su ürünleri ithalatı gerçekleştirirken, beşinci sıradaki İngiltere 159 milyon dolarlık talep gösterdi.
Orkinos balığı ihracatında lider olan Japonya’ya 2024 yılında 115 milyon dolarlık su ürünleri ihracı yapıldı. Türkiye’nin geleneksel ihraç pazarı olan Almanya’ya 76 milyon dolarlık su ürünleri, İspanya ise 63 milyon dolarlık ihracatla dokuzuncu sıraya yerleşti. Güney Kore, 40 milyon dolarlık Türk su ürünleri talebi ile ilk 10 ülke arasında yerini aldı. İlk 10 ülkeye yapılan ihracat toplamda 1 milyar 592 milyon dolara ulaştı.
