İzmir Büyükşehir Belediyesi, yerel demokrasiyi güçlendirmek amacıyla "Kent Denetçileri" uygulamasını başlattı. Proje, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay tarafından kamuoyuna tanıtıldı ve beş bölgede saha çalışmalarıyla hayata geçirildi. Bu uygulama ile Türkiye'de ilk defa kent yönetiminde vatandaşların denetleyici ve karar verici rolü ön plana çıkarıldı.

İzmir Planlama Ajansı (İZPA) liderliğinde yürütülen "Kent Denetçileri" programıyla, gönüllü vatandaşlar, katılımcı bir anlayışla kent yönetimine dahil edildi. Avrupa Birliği Projesi IMPETUS kapsamında düzenlenen bu program, çevre kirliliği, kentsel hijyen ve yeşil alanların korunması gibi önemli konularda denetlemelere başladı. İlk aşamada Konak, Karşıyaka, Balçova ve Buca'da beş bölgede uygulama başlatıldı. Program kapsamında, 18 yaşını doldurmuş ve en az 6 aydır İzmir'de yaşayan 17 Kent Denetçisi seçilerek sahaya indi.

Projenin fikir ekibinde yer alan İzmir Kavram Meslek Yüksek Okulu Mimarlık ve Şehir Planlama Bölümü öğretim üyesi Dr. Pelin Özden, uygulamanın özgün ve inovatif bir proje olduğunu belirtti. Katılımcıların yerel yönetim hizmetlerini denetleyebileceği ve karar alma süreçlerine aktif katılım sağlayabileceği bir platform oluşturulduğunu ifade etti. Projeye 2 bin 911 başvuru alındı ve bu süreç açık ve şeffaf bir şekilde yürütüldü. Kent denetçileri, Kamusal alanlarda çevresel denetim ve kültürel mirasla ilgili verileri topladılar. Bu veriler, denetçilerin üzerindeki kameralarla görüntülü veya sesli olarak kaydedildi ve zabıta ile paylaşıldı.

Projeye katılan Aleyna Polater, “Kenti bir vatandaş olarak denetlemek herkesin istediği bir şey. Bazı aksaklıklar oluyor ve bu konular hakkında birebir görüşmek istiyoruz. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde kime ne diyeceğimi, nasıl ilerleyebileceğimi öğrenmek istedim," dedi. Ayrıca, 60 yıldır İzmir'de yaşayan Şaban Öngören de, sık sık kentin her yerini dolaştığını ve gördüğü sorunların çözümü için bu uygulamanın önemini vurguladı.

"Kent Denetçileri" uygulaması, Avrupa Birliği Projesi IMPETUS kapsamındaki 509 girişim arasından ilk 20 proje arasında yer alarak finale kalmıştı. Yurttaş Akademisi-Kamu Denetçileri Programı, İZQ Girişimcilik Merkezi’nde düzenlenen bir toplantıyla kamuoyuna tanıtıldı. Gönüllü denetçiler, noter huzurunda kurayla ve mülakatlarla belirlendi. Uygulamanın amacı, çevre kirliliği, kentsel hijyen ve yeşil alanların korunması gibi konularda aktif katılım ile doğrudan saha tespitleri yapılmasını sağlamak olarak belirlendi.

Özellikle çevre kirliliği ve iklim değişikliği konularında toplumsal farkındalık yaratmayı hedefleyen bu program, aynı zamanda kentsel sürdürülebilirlik konusunda vatandaşları aktif birer aktör haline getiriyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin farklı daire başkanlıkları da projeye destek vererek, Türkiye'de bir ilki gerçekleştirdiler. Sağlıklı bir koordinasyonla yürütülmesi hedeflenen bu süreç, şehirdeki çevresel konuların daha iyi denetlenmesini sağlayacak.

İzmir'in toplumsal yapısını ve çevresel sürdürülebilirliğini destekleyen bu projeyle, yerel demokrasi ve katılımcılık ilkeleri güçlendirilmektedir. Gönüllü katılımcıların çabaları, İzmir'deki çevresel sorunların daha etkin bir şekilde çözülmesine katkı sağlayacaktır.